Vorm:       Weigering
Jaar:          1747
Gewest:    Utrecht
Plaats:       Kortenhoef in het Sticht Utrecht

Catharina Pook, in 1747 23 jaar oud en volgens de Utrechtse regels minderjarig, want jonger dan 25, had toen zij haar verzoekschrift^[1] tot toelating tot Vianen indiende, twee jaar omgang met Aart Willem Kraan^[2], een dienstknecht van haar ouders. Ze was “bedugt bij hem swanger te sijn.” Dit kan wijzen op een frame zoals Goffman dat beschrijft. Als het waar is, dan beknot dit fait accompli de handelingsruimte voor haar familie. Verstoting was zeer ingrijpend, aanvaarding eerverlagend. Dus door haar vermoeden te uiten, versterkte ze de druk op haar ouders. Door haar mogelijke zwangerschap zelf in het asielverzoek te vermelden, maakte ze duidelijk dat haar relatie met Kraan uit liefde en niet uit dwang was ontstaan, in de hoop daardoor toegelaten te worden. Ze had haar ouders verzocht om in te stemmen met een wettig huwelijk, maar daartoe waren ze niet te bereid, “hoewel op sijn persoon nog conduite niet te seggen viel”. Van het bestaan van een trouwbelofte wordt niets vermeld. Zij kon maar één reden verzinnen voor de weigering van haar ouders: hij had geen middelen “van sig selffs”.

[1] NL-HaNA Toegang 3.01.27.01 Grafelijkheidsrekenkamer Registers, inv.nr. 820, 12 september 1747.

[2] Dat is dezelfde persoon die Gijswijt-Hofstra, M., Wijkplaatsen voor vervolgden. Asielverlening in Culemborg, Vianen, Buren, Leerdam en IJsselstein van de 16de tot eind 18e eeuw (Dieren 1984) 99, met “Ihraan” aanduidt.

 

Download:

NL-HaNA Toegang 3.01.27.01 Grafelijkheidsrekenkamer Registers, inv.nr. 820, 12 september 1747.